ป้อมพระจุลจอมเกล้า (ป้อมพระจุล) สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เพื่อเป็นปราการด่านแรกในการปกป้องกรุงสยามจากการรุกรานทางเรือ ตั้งตระหง่านอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ณ ตำบลแหลมฟ้าผ่า อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ
ความพิเศษของป้อมพระจุล คือ เป็นป้อมที่ออกแบบและก่อสร้างตามแบบตะวันตก ผสมผสานเทคโนโลยีการทหารที่ล้ำสมัย มีการติดตั้งปืนใหญ่อาร์มสตรองขนาด 152 มม. จำนวน 7 กระบอก ซึ่งนับเป็นปืนใหญ่ที่มีประสิทธิภาพสูงสุดในยุคนั้น และตั้งอยู่บนทำเลที่ตั้งบริเวณแหลมโค้งริมแม่น้ำเจ้าพระยา เหมาะแก่การยิงโจมตีเรือข้าศึกที่แล่นผ่าน
ย้อนไป 131 ปีที่แล้ว ในวันที่ 13 กรกฎาคม 2436 เกิดวิกฤตการณ์ ร.ศ. 112 ป้อมพระจุลมีบทบาทสำคัญในการต่อสู้กับฝรั่งเศส โดยยิงปืนใหญ่ถล่มเรือรบฝรั่งเศสจนได้รับความเสียหาย นำไปสู่การยุติข้อพิพาทเขตแดนริมฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงที่ยืดเยื้อมากว่าทศวรรษ
ปัจจุบัน ป้อมพระจุลจอมเกล้าขึ้นตรงกับฐานทัพเรือกรุงเทพ และได้รับการบูรณะให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ เปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้าชม มีสถานที่น่าสนใจ ดังนี้
– พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในฉลองพระองค์ชุดจอมทัพเรืองามสง่า พระหัตถ์ทรงกระบี่ปกปักษ์แผ่นดินไทย
– พิพิธภัณฑ์ จัดแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของป้อมพระจุล เหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ และวิถีชีวิตของชาวปากน้ำ
– เรือรบหลวงแม่กลอง เรือรบที่ประจำการยาวนานที่สุดในกองทัพเรือไทย
– จุดชมวิว สามารถชมวิวแม่น้ำเจ้าพระยา และทิวทัศน์โดยรอบ
– เส้นทางเดินป่าศึกษาธรรมชาติ
– ร้านอาหารสวัสดิการ
การเดินทาง
รถยนต์ส่วนตัว : ใช้เส้นทางถนนสุขสวัสดิ์ ตรงยาวไปจนถึงป้อมพระจุลจอมเกล้า
รถสาธารณะ : นั่งรถ BTS มาลงที่สถานีปากน้ำ เดินไปที่ตลาดปากน้ำ นั่งเรือข้ามฟากไปฝั่งพระสมุทรเจดีย์ จากนั้นต่อรถจักรยานยนต์รับจ้างหรือแท็กซี่ไปยังป้อมพระจุลจอมเกล้า
เวลาเปิด-ปิด : เปิดให้เข้าชมทุกวันเวลา 08.00-18.00 น.
พิกัด : https://maps.app.goo.gl/hHYiYQNLBzf8gTk48