ผ้าจวนตานี ผ้าทอพื้นเมืองโบราณ
.
การทอผ้าพื้นเมืองในจังหวัดปัตตานีมีประวัติมายาวนานตั้งแต่สมัยอยุธยา โดยในสมัยนั้นปัตตานีเป็นเมืองท่าค้าขายผ้าที่ใหญ่โตและคึกคัก มีการติดต่อค้าขายกับชาวต่างชาติไม่ว่าจะเป็นชาวอาหรับ เปอร์เซีย อินเดีย จีน และยุโรป ทำให้เกิดการผสมผสานทางวัฒนธรรมในด้านต่างๆ รวมทั้งวัฒนธรรมการทอผ้าด้วย ซึ่งผ้าที่มีชื่อเสียงและเป็นที่นิยมอย่างมากชนิดหนึ่ง ได้แก่ ผ้าจวนตานี
ผ้าจวนตานี หรือผ้าลีมา เป็นผ้าโบราณที่มีชื่อเสียงของจังหวัดปัตตานี นิยมใช้กันมากในกลุ่มชนชั้นสูงและผู้มีฐานะเนื่องจากมีราคาแพง ผ้าทอด้วยเส้นไหมชั้นดีเส้นเล็กละเอียด มีลวดลายและสีสันสวยงามเด่นสะดุดตา
จุดเด่นของผ้าอยู่ที่เชิงผ้าสีแดงเข้ม ซึ่งเกิดจากการทอโดยใช้เทคนิคพิเศษ และมีลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นที่เรียกว่า “ล่องจวน” คือ มีแถบริ้วลวดลายวางเป็นแนวแทรกอยู่ระหว่างผืนผ้า และชายผ้าทั้งสองด้าน
ผ้าจวนตานีเคยสูญหายไปชั่วระยะเวลาหนึ่ง แต่จากพระราชดำริของสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เมื่อ พ.ศ.2542 ที่ทรงเห็นความสำคัญของการอนุรักษ์ผ้าโบราณ ทำให้ผ้าจวนตานีได้รับการฟื้นคืนชีวิตขึ้นมาอีกครั้ง โดยการส่งเสริมให้มีการรวมกลุ่มสตรีในท้องถิ่นเพื่อทอผ้าจวนตานีขึ้นสำหรับใช้ในชีวิตประจำวัน ใช้ในงานพิธีต่างๆ และเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จักทั่วไป
นอกจากนี้ทางกลุ่มฯ ยังได้สนับสนุนให้เยาวชนเข้ามาเรียนรู้กระบวนการทอผ้าเพื่อสืบสานภูมิปัญญาการทอผ้าไม่ให้สูญหายไปจากชุมชนอีกด้วย
ปัจจุบันผ้าจวนตานี ได้รับเครื่องหมายรับรองผลิตภัณฑ์ผ้าไหมไทย “นกยูงพระราชทาน” ได้แก่ นกยูงสีทอง (Royal Thai Silk) นกยูงสีเงิน (Clasisc Thai Silk) และนกยูงสีน้ำเงิน (Thai Silk) ซึ่งถือเป็นความภาคภูมิใจของสมาชิกกลุ่มฯ ทุกคน
นักท่องเที่ยวที่สนใจสามารถติดต่อเข้าเยี่ยมชมการทอผ้าได้ทุกวัน
กลุ่มทอผ้าตำบลทรายขาว
ที่ตั้ง : 94 หมู่ 3 ตำบลทรายขาว อำเภอโคกโพธิ์ จังหวัดปัตตานี อยู่ห่างจากอำเภอประมาณ 6 กิโลเมตร
โทร. 089 298 8495
