การทอผ้าไหมยกดอกของจังหวัดลำพูนนั้น เริ่มมาตั้งแต่เมื่อไรไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด แต่จากคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่ การทอผ้ายกดอกมีจุดเริ่มต้นในคุ้มของเจ้านาย ซึ่งในระยะแรกเป็นการทอผ้าธรรมดาไม่ได้มีลวดลายวิจิตรงดงามมากนัก
ต่อมาเมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เสด็จสวรรคต พระราชชายาเจ้าดารารัศมีได้เสด็จกลับเชียงใหม่ ทรงนำเทคนิคการทอผ้าที่ได้เรียนรู้จากราชสำนักส่วนกลางเมื่อครั้งประทับอยู่ที่กรุงเทพฯ มาประยุกต์และถ่ายทอดความรู้ด้านการทอผ้าไหมยกดอกที่มีลวดลายสวยงามแปลกตา ให้แก่เจ้าส่วนบุญ ชายาของเจ้าจักรคำขจรศักดิ์ เจ้าผู้ครองนครลำพูนองค์สุดท้าย ทำให้การทอผ้าไหมยกดอกเป็นที่แพร่หลายทั่วไป และได้รับการสืบทอดต่อมา กลายเป็นภูมิปัญญาที่เป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดลำพูนจนถึงปัจจุบัน
การทอผ้ายกหรือการยกมุก เป็นวิธีการทอแบบโบราณที่ทำให้เกิดลวดลายที่สวยงาม ซึ่งต้องใช้เวลา ความชำนาญ และความประณีตในการทอเป็นอย่างมากเลยค่ะ
.
ลักษณะเด่นของผ้าทอยกดอกคือ ในผืนผ้าจะมีลวดลายในตัว โดยผิวสัมผัสจะมีความนูนที่แตกต่างกันไปตามลวดลาย ส่วนใหญ่ลายจะใช้ฝ้ายหรือไหมสีเดียวกันตลอดทั้งผืน เป็นหนึ่งในเอกลักษณ์ของจังหวัดลำพูนค่ะ
สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย อยู่ภายใต้การดูแลขององค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน นักท่องเที่ยวสามารถมาชื่นชมผลงานสร้างสรรค์ของคนลำพูนได้ทุกวันจันทร์-ศุกร์ ตั้งแต่เวลา 08.30-16.30 น.โดยทางสถาบันได้จัดโซนร้านค้าจำหน่ายผลิตภัณฑ์หลากหลายจากฝีมือคนลำพูนไว้ให้เลือกชมเลือกซื้อเป็นของฝากมากมายเลยค่ะ
สำหรับผู้ที่สนใจวิธีการทำผ้าทอโบราณผ้าไหมยกดอก กรุณาโทรแจ้งล่วงหน้าเนื่องจากทางสถาบันไม่ได้ทอผ้าทุกวันค่ะ
ที่ตั้ง : สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย หมู่ที่ 2 ตำบลต้นธง อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน โทร. 053 560 144
